Romanlar(Çingeneler) Hakkında Bilgi

Bir bölümü hala göçebe olarak yaşadıkları için kesin bir nüfusu bilinmeyen Romanlar, dünyada 4-5 milyon arası, Türkiye’de ise 1 milyona yakın nüfusta oldukları tahmin edilmektedir.Türkiye’de yoğun olarak yaşadıkları yerler olarak İstanbul(Sulukule, Kasımpaşa), Trakya(Edirne, Tekirdağ), Çanakkale, İzmir(Örnekköy, Ayrancılar), Bursa, Adapazarı ve İzmit gösterilebilir.Romanlar yayıldıkları bölgelere göre çeşitli isimler alırlar.

Bergama yöresinde: Çingene, 

İzmir yöresinde Romen,

Tekirdağ yöresinde Şopar,

Konya, Aydın, Samsun yöresinde Çingan,

Tunceli yöresinde Gurbet,

Adana yöresinde Cono,

Konya, Ilgın yöresinde Elekçi (yaptıkları meslekten ötürü)

Ceyhan yöresinde Sepetçi, Duvulcu gibi isimler alırken Dünya’da;

İran’da Luri,

İtalya’da Zingarella,

İspanya’da Gitano,

Mısır, Suriye, Filistin bölgelerinde Nuri,

Romanya’da Tsigani,

Avrupa’da ise Gypsy gibi adlarla anılırlar.

1990 yılından itibaren 8 Nisan günü ”Dünya Romanlar Günü” olarak kutlanmaktadır.Geçmişte Romanlar büyücülük, çocuk kaçırma, hırsızlık  gibi eylemlerle suçlanmışlardır.II. Dünya Savaşı’nda Almanlar tarafından, tıpkı Yahudiler gibi büyük bir kıyıma uğratılmışlardır.Günümüzde ise, yaşadıkları ülkelerde ayrımcılığa tabi tutulmaktadırlar.Bu nedenle birçok ünlü, Roman kimliğini gizlemek zorunda kalmıştır.

Aynı şekilde Türkiye’de de kimliklerini gizlemek zorunda kalan Roman ünlüler, Çingene Kültür Dernekleri Federasyonu Onursal Başkanı Mustafa Aksu‘nun 2003′te yayımladığı Türkiye’de Çingene Olmak adlı kitaptan sonra biraz da olsa rahatladılar.Aksu bu kitapta Çingene kimliğini gizleyerek nasıl bürokraside müfettişliğe kadar yükseldiğini anlatmıştır.65 yaşına kadar kimliğini gizleyen Mustafa Aksu bu kitabıyla Türkiye’de ki Roman kökenli ünlüleri açıklamıştır.Bu listede ismi olan Ebru Gündeş, Babasının Gaziantepli olduğunu ve annesinin de Roman olmadığını söyleyip, ”Keşke Roman olabilseydim, Roman olmak bir ayrıcalıktır’‘ demiştir.

 

İçişleri Bakanlığı, Türkiyeye vatandaşlık için başvuruda bulunan yabancılarda, dilencilerle ve Çingenelikle ilişkili olmama şartı arıyor. Çingene Kültür Dernekleri Federasyonu Geçici Başkanı Aksu kararı ayrımcılık olarak nitelendiriyor. (17 Kasım 2003 tarihli haber metni) Şuan bu şart aranmamaktadır.