Apandisit Nedir ? Belirtileri ve Tedavisi

Apandisit, ince ve kalın bağırsağın karşı karşıya geldiği noktanın hemen yanında kese şeklinde bir yapıdır. Apandis insan türünde sindirim organı değildir. Apandisin bağırsaktaki bakteri dengesini düzenlediğine dair çalışmalar vardır. Apandis içerisinde meydana gelen iltihaba ise “APANDİSİT” denir. Apandis in tam olarak ne iş yaptığı hala bilinmemekle beraber bağışıklık sistemine yardımcı olduğu düşünülmektedir. Apandis’in alınması durumunda herhangi bir fonksiyon bozukluğuna yol açtığı görülmemektedir. Apandisin genel görevi olarak sindirim için gerekli olan iyi yönlü bakterileri barındırdığı düşünülmektedir.

Apandisin iltihaplanması veya tıkanması sonucunda ise Apandisit ortaya çıkmış olur. Apandisitin her yaşta görülebildiği bir gerçeği vardır. Ama genel olarak 10 ila 30 yaşları arasında görülmektedir. Apandisit riskinden şüphelenildiği an erken müdahale oldukça önemlidir. Apandisit herkesin başına gelebileceği gibi bu rahatsızlığın kişileri korkutan tarafı ve kişilerin korkması gereken tarafı apandis patlar ve içinde bulunan enfeksiyonun vücuda yayılması vücutta çok çeşitli problemlere sebep olabilmektedir.

Apandisit Neden Tıkanır

Apandis genel olarak dışkı ile veya iltihap ile tıkanmaktadır. Apandisi bir hortum gibi düşündüğünüz zaman bir ucunun tıkanması demek buradan çıkışın yapılamayacağı ve bakteri miktarının olması gerekenin üzerine çıkacağı anlamına gelir. Bu da apandis in iltihaplanmasına ve iltihaptan dolayı şişmesine sebep olur. Apandisin patlaması ve diğer organlara yayılması ise ölümcül sonuçlar doğurabilmektedir. Apandisin tıkanmasının sebeplerinden bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz. 

Sebepleri

• Dışkı, parazit veya nadiren dış maddelerden dolayı ( örneğin : limon çekirdeği )
• Apandis duvarındaki lenf dokusunun bozulması ( vücutta oluşan bir enfeksiyon buna sebep olabilmektedir )
• İltihaplı bağırsak hastalıkları
• Karın bölgesine alınabilecek şiddetli darbe

Apandisit bebeklerde görülmez. 25 yaşına kadar yapılan incelemelerde erkeklerde görülme oranı kadınlarda görülme oranından fazladır. 25 yaşından sonra ise bu değer eşitlenmeye başlar.

Apandisit

• Karın ağrısı
• İştahsızlık yaşanması
• İstifra veya Mide bulantısı
• Karın bölgesinde şişlik görülmesi
• Kabızlık, ishal
• Gaz çıkarmakta aşırı zorlanma
• Ateş
• İdrar yaparken ağrı çekmek
• Öksürük, hapşırma, gülme veya sarsıntılı hareketlerde ağrının şiddetlenmesi

Karın Ağrısı ;

Apandisitin ilk belirtilerinden biri karın bölgesinde başlayan ağrılardır. Göbek deliği etrafından başlayan bu ağrılar karnın sağ alt bölüme doğru şiddetlenme gösterir. Ağrı hafif başlar fakat apandis şiştikçe ağrı da şiddetlenir. Öksürmek , hapşırmak, sarsılmak, gibi hareketler bölgedeki ağrıyı arttır. Zamanında müdahale edilmezse apandis patlayabilir. Apandis patlarsa bölgedeki ağrı diner fakat bir kaç saat içinde ateş yükselmesi ile beraber ağrı geri döner.Bölgede oluşan ağrı için ağrı kesici içmek içen kişi için risk yaratabilir. Ağrı hafifleyebilir fakat bu apandisitin farkına varmayı geciktirebilir. Böle şiddetli ağrılarda en yakın sağlık merkezine giderek kontrol ettirmek oldukça önemlidir.

İştahsızlık ;

Hastaların %90 gibi bir oranında hastalar kendilerini aç hissettikleri halde yemeyi en çok sevdikleri besinleri bile yemek istemezler.

İstifra veya Mide Bulantısı ;

Apandis’in iltihaplanması ve Apandisit durumuna geçilmesi ile kalın bağırsak içindede iltihaplanma oluşabilir. Bu durumda da mide bozulmasına benzer sonuçlar ortaya çıkarmış olur. Şiddetli karın ağrılarının yaşanması kişide bulantı ve kusmaya sebep olabilmektedir. Enfeksiyonun ilerlemesi, apandisin şişmesi ile belirtiler de kuvvetlenmektedir.

Ateş ;

 Apandis enfeksiyon kaptığında ve şişmeye başladığında vücut bu iltihaba karşı ateş yükselmesi yapabilir. Her zaman ateş yükselir diyemeyeceğimiz gibi vak’a ların çoğunda koltuk altından ölçülen ateş normal çıkarken, makattan ölçülen ateş daha yüksek çıkmaktadır. Ateş yükselmesi enfeksiyonu durdurmak için vücudun verdiği savunma mekanizmasıdır. Diğer bölgelere yayılmasını engelleme amacı vardır. Ateş yükselmesi genel olarak daha apandis şiştikten ve ağrılar başladıktan sonra ortaya çıkmaktadır.

• Apandisit belirtileri bazı hastalarda daha zordur, bu hasta grupları ;
  • Çocuklarda teşhisi koymak zordur. ( durumlarını anlatmada zorluk yaşarlar )
  • Hamile bayanlar da apandisit ağrısı kadın hastalıkları ağrıları ile karışabilmektedir.
  • Hamilelerde apandisin yeri değişebilmektedir. ( ameliyat kararı kritik karar olarak değerlendirilir. )
  • Apandisit ağrısını taklit edebilen hastalıklarda ( bağırsak iltihabı olanlarda )
  • Yaşı ilerlemiş olan kişilerde, apandisit bulguları az iken ilerlemesi daha hızlıdır.

Apandisit teşhisi genel olarak hasta kişinin anlattığı hastalığın hikayesi ile değerlendirilirken muayene bulguları da teşhis sırasında değerlendirilir. Teşhise yardımcı olan özelliklerden bazıları şu şekilde sıralanabilir.

– Kan tahlili yapılır ve Beyaz Küre ( wbc ) yüksekliğine bakılır. 

– c-reaktif protein ( crp ) yüksekliği

bakılır. Bu değerlerin % 100 doğru sonuca ulaştıracağı kesinliği yoktur. Bu değerlerin normal çıkması apandisit olmadığı anlamına gelmemektedir. Teşhis koymada yardımcı eleman olarak bakılmaktadır.

Apandisit Tipleri

Apandisit belirtilerinin şiddeti ve seyir şekli apandisitin özelliğine bağlıdır. Akut apandisitin 3 tipi vardır.

1. Mukuslu ; Cerrahi uygulamada en sık görülen apandisit tipidir. Mukus salgısının yükseldiği bu apandisit tipinde, apandis iltihabı çok artmış, gerginleşmiş ve büyümüştür. Mukuslu apandisit, apandisit türleri arasında en hafifi olarak görülür fakat zamanında müdahale edilmezse bir sonraki evreye geçmiş olur.
2. İrinli ; İrinli apandisit mukuslu apandisitten sonra oluşan bir evredir. İrinli apandisitte, apandis iç boşluğunda ve duvar yüzeyinde biriken irin çok sayıda enfeksiyona sebep olur. Apandisitin bu türünde kör bağırsak ve ince bağırsak karşılaştığı bölgeler gibi , apandis yakınındaki bağırsak bölümleri de iltihap kapar. Son olarak apandis damarlarının tıkanması ile kangrenli apandisit oluşur.
3. Kangrenli ; Apandise gelen kanın azalması ve durması sonucunda apandisin aldığı oksijen de azalmış olur. Bu sebepten doku ölümleri gerçekleşir ve apandis bağırsaktan kopar. Kopan apandisin ve kör bağırsağın içindeki iltihap yayılınca ölümcül vak’alara yol açabilmektedir. 

APANDİSİT TEDAVİSİ

Apandisit belirtileri görülmeye başlandıktan sonra ki ilk 8 saat içerisinde akut apandisit tanısı koymak oldukça zordur. Bu nedenle apandisit şüphesi olan hastalara ağız yoluyla besin verilmemesi, ishal edici ilaçlar verilmemelidir. Apandisit tanısı konduktan sonra cerrahi işlemler başlar. Fakat apandisit tanısı ile ameliyata alınan bir çok hastada apandisin sağlam çıkmasıdır. Bu durumda apandisin alınması uygun olarak görülmektedir. Çünkü apandisin olmaması herhangi bir fonksiyon eksikliğine sebep olmamaktadır.

Apandisit iltihaplı ise apandisin ilk olarak iltihabı boşaltılır ve takribi 7-10 gün içerisinde ise apandis ameliyatı yapılır. Ameliyat gerçekleştikten 12 saat sonra hastanın ayaklanması mümkün olmaktadır. Fakat normal hayatına geri dönmesi 14-21 gün arasındadır