Geçmişten Günümüze Mart Ayı – Neler Yaşandı

1 Mart- Türk kadını 80 yıl önce milletvekili koltuğuna oturdu.

  • 3 Mart- Hilafet 91 yıl önce kaldırıldı.
  • 6 Mart- AB-Türkiye Gümrük Birliği Antlaşması 20. yılında.
  • 10 Mart- İlk ”alo”nun üzerinden 139 yıl geçti.
  • 18 Mart- Çanakkale Zaferi 100 yıl önce kazanıldı.
  • 19 Mart- ABD askerleri 12 yıl önce Irak’a girdi.
  • 22 Mart- ”68 Olayları” olarak adlandırılan gençlik hareketi 47 yıl önce başladı.

 

1 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1921- Mehmet Akif’in (Ersoy) ”İstiklal Marşı”, Maarif  Vekili Hamdullah Suphi Bey tarafından Mecliste ilk kez okundu.

  • 1923- TBMM’nin yeni çalışma dönemi açıldı. Mustafa Kemal’in açılış konuşmasını dinleyici balkonundan izleyen Latife Hanım, Meclise gelen ilk kadın oldu.
  • 1926- 1889 İtalyan Zanardelli yasası esas alınarak hazırlanan yeni Türk Ceza Kanunu TBMM’de kabul edildi.
  • 1935- TBMM’nin 5. Dönem çalışmaları başladı. Atatürk, 4. kez Cumhurbaşkanı seçildi. TBMM’de ilk kez 18 kadın milletvekili yer aldı.
  • 1978- Adnan Menderes’in oğlu, AP Aydın Milletvekili Mutlu Menderes trafik kazası sonucu öldü.
  • 1990- İlk özel TV kanalı Magic Box (Star) test sinyali yayınlamaya başladı.
  • 1992- Bosna-Hersek, referandum sonrasında, Yugoslavya’dan ayrılarak bağımsızlık kararı aldı. Ancak, 3 Martta, Sırp kuvvetleri, Bosna’nın kuzeyindeki Bosanki Brod’u bombaladı ve çatışmalar başladı.
  • 2003- TBMM’de, yabancı ülkelere asker gönderme ve yabancı askerlerin Türkiye’ye kabulü konusunda hükümete yetki veren tezkere görüşüldü. Toplantı için anayasal çoğunluk sağlanamadı ve tezkere rededilmiş sayıldı. Yaşananlar ABD-Türkiye ilişkilerine olumsuz yansıdı.

 

2 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1924- Halk Fırkası grup toplantısında, Şer’iye ve Evkaf Vekaletlerinin kaldırılmasına ve öğretimin birleştirilmesine karar verildi.
  • 2000- Londra’da ev hapsinde tutulan eski Şili diktatörü Pinochetn salıverildi. Pinochet, kendisini isteyen ülkeler karara itiraz etmeden, İngiltere’yi terk etti.

 

3 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1878- Osmanlı-Rusya Ayastefanos Antlaşması imzalandı.
  • 1924- Halifeliğin kaldırılması ve Osmanlı hanedanı mensuplarının yurt dışına çıkarılmasına ilişkin yasa kabul edildi. Tevhidi Tedrisat Kanunu çıkarıldı. Şer’iye ve Evkaf ve Genelkurmay bakanlıkları kaldırıldı. Diyanet İşleri Başkanlığı, Vakıflar Genel Müdürlüğü kuruldu. Genelkurmay Başkanlığı oluşturuldu ve hükümetten ayrıldı.
  • 1925- Şeyh Sait isyanının büyümesini önlemek için, Takriri Sükun Kanunu kabul edildi; İstiklal Mahkemeleri kuruldu.
  • 1980- Eski Hatay Cumhurbaşkanı Tayfur Sökmen öldü.
  • 1992- Zonguldak Kozlu’daki grizu faciasında 263 maden işçisi öldü.
  • 2011– Nedim Şener ve Ahmet Şık ardından gözaltına alındı.  İki gazeteci, ”Oda Tv” soruşturması kapsamında 6 Mart’ta tutuklandı. (Yaklaşık bir yıl sonra serbest kaldılar.)

 

4 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1923- Mustafa Kemal Paşa’nın açış konuşmasıyla 17 Şubat’ta başlayan İzmir İktisat Kongresi sona erdi. Kongrede ”Misakı İktisadi” kabul edildi.
  • 1929- Takriri Sükun Kanunu yürürlükten kalktı.
  • 1934- Ankara Radyosu yayınına başladı.
  • 1986- İzmir’in eski belediye başkanı Osman Kibar öldü.
  • 2002- İbrahim Rugova, Kosova’nın ilk devlet başkanı seçildi.

 

5 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1934- Eski milli eğitim bakanlarından Dr. Reşit Galip öldü.
  • 1941- İlk Diyanet İşleri Başkanı Rifat Börekçi öldü.
  • 1946- İkinci Dünya Savaşı’nda ortaya çıkan ve Sovyetler Birliği ile Doğu Avrupa ülkelerini simgeleyen ”Demirperde” kavramı; ilk kez İngiltere Başbakanı Winston Churchill’in bir konuşmasında kullanıldı.
  • 1953- Sovyetler Birliği’ni yaklaşık 30 yıl yöneten ve geçirdiğibeyin kanaması sonucu bilincini yitiren Jozef Stalin öldü.
  • 1971- Amerikalı dört asker Ankara’da THKO’lu militanlar tarafından kaçırıldı. Polisin 5 Martta üniversiteye düzenlediği baskında çatışma çıktı; Erdal Şener adlı öğrenci öldü, yaralananlar oldu. ABD’li askerler 8 Martta serbest bırakıldı.
  • 2009- ”Ergenekon” soruşturmasında kapsamında Cumhuriyet Ankara temsilcisi Mustafa Balbay gözaltına alındı.(6 Mart’ta tutuklanan Balbay, cezaevindeyken milletvekili seçildi, AYM’ye yapılan bireysel başvurunun ardından 9 Aralık 2014’teserbest kaldı.)
  • 2013- Venezuela Devlet Başkanı Hugo Chavez öldü.

 

6 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1925- Takriri Sükun Kanunu’na dayanılarak İstanbul’da altı gazete ve dergi Bakanlar Kurulu kararıyla kapatıldı. (Tevhidi Efkar,İstiklal,Son Telgraf,Aydınlık,Sebilülreşat ve Orak Çekiç)
  • 1927- İstanbul Radyosu yayına başladı.
  • 1961- İngiltere Kraliçesi II. Elizabeth, Türkiye üzerinden geçerken Ankara’ya uğradı ve havaalanında Devlet ve Hükümet Başkanı Org. Cemal Gürsel ile görüştükten sonra ayrıldı.
  • 1995- AB ile Türkiye arasında Gümrük Birliği Antlaşması imzalandı.

 

7 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1927- İstiklal Mahkemelerinin görevi sona erdi.
  • 1954- Petrol işletmeciliğini yabancı sermayeye açan Petrol Yasası kabul edildi. Petrol İşleri Genel Müdürlüğü kuruldu.
  • 1969- Golda Meir İsrail’in ilk kadın başbakanı oldu.
  • 1983- Zonguldak-Armutçuk’taki madendeki patlamada 102 kişi öldü.
  • 1989- Anayasa Mahkemesi, üniversitelerde ”dini inanç sebebiyle boyun ve saçların örtü veya türbanla kapatılmasını” serbest bırakan yasayı iptal etti.
  • 1990- Hürriyet Genel yayın yönetmeni Gazeteci Çetin Emeç ve şoförü Sinan Ercan ölürüldü.
  • 2014 – İçinde 239 kişinin bulunduğu Malezya uçağı kayboldu, okyanusa düştüğü sanılan uçaktan biz iz bulunamadı.

 

8 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1857- KADINLAR GÜNÜ: ABD’de kadın işçilerin 8 Mart 1857’de yaptıkları yürüyüş, Kopenhag’da 1910’da toplanan Dünya Kadınlar Kongresi’nde ”Emekçi Kadınlar Günü” olarak belirlendi. BM, 1975’de, 8 Mart’ı ”Dünya Kadınlar Günü” ilan ett.
  • 1954- Devletin siyasal prestijine ve mali gücüne zarar getirdiğine karar verilen ya da kişilerin özel hayatına tecavüz eden yazılar yazan gazetecilere ağır cezalar öngören Basın Kanunu TBMM’den geçti.
  • 1963- Suriye’de, darbe yapan Baasçılar ve Nasırcılar yönetimi ele geçirdi. Baasçı subaylar, şubat ayında, Irak’ta da yönetimi ele geçirmiş ve Başbakan Kasım öldürülmüştü.
  • 1972- Yüksel Menderes, Ankara’da intihar etti.
  • 1984- Sekiz ilde olağanüstü hal uygulanmasıyla ilgili ”Olağanüstü Hal Yönetmeliği” yürürlüğe girdi.
  • 2008- Prof. Dr. Sadun Aren vefat etti.

 

9 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1923- Lenin felç geçirdi ve konuşma yeteneğini kaybetti.
  • 1929- İstanbul’da Matbaacılık Mektebi açıldı.
  • 1956- Kıbrıs Rum lideri Başpiskopos Makarios, İngiltere tarafından Seyşel Adaları’na sürgüne gönderildi. Adanın İngiliz valisi, Makarios’un, terörizmi aktif olarak desteklediği için sürgün edildiğini açıkladı.
  • 1957- Türkiye’nin ilk kadın doktor subayı Sema Aran, teğmen rütbesiyle göreve başladı.
  • 1995- TBMM Mal Varlığını Araştırma Komisyonu’nda, Almanya’da bulduğu belgelerle, RP’li Süleyman Mercümek’in Türkiye’de yönettiği paranın toplam 17 milyon mark olduğu ve bu paraların akıbetinin bilinmediği ortaya çıkarıldı.
  • 2003- Siirt’te yenilenen seçimde 3 milletvekilliğini alan iktidardaki AK Parti’nin Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan da parlamentoya girdi.
  • 2007- İsviçre’de, Ermeni çevrelerinin ”soykırım” iddiasının inkarın suç sayan yasayı ihlal ettiği gerekçesiyle yargılanan İşçi Partisi lideri Doğu Perinçek, para cezasına çarptırıldı.

 

10 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1876- Graham Bell ile yardımcısı Watson, ilk telefon görüşmesini yaptı.
  • 1919- Çin’de kölelik resmen kaldırıldı.
  • 1920- Yunanistan Başbakanı Venizelos’un da katıldığı toplantıda İstanbul’un resmi işgaline ve Kuvayımilliye öncülerinin tutuklanmasına karar verildi.
  • 1952- Küba’da General Batista, Carlos Socarras’ı devirerek yerini aldı.
  • 1972- Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan hakkındaki idam kararları TBMM’de onaylandı. (53 ret, 6 çekimser, 238 kabul oyu kullanıldı.)
  • 1988- Zorunlu Tasarruf Yasası çıktı.
  • 1998- Gazeteciler Federasyonu kuruldu.
  • 1999- Şair, deneme yazarı Salah Birsel İstanbul’da öldü.
  • 2009- Yüksek Hızlı Tren’in ilk seferi Ankara-Eskişehir hattında yapıldı. YHT’nin işletmeye alınış töreni ise 13 Martta düzenlendi.

 

11 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1938- Avusturya Şansölyesi Schuschnigg istifa etti; yerine gelen Nazi yanlısı Seyss-Inquart’ın daveti üzerine Alman birlikleri Avusturya’ya girdi.
  • 1941- İngiltere’nin Sofya Elçisi Rendell’a, İstanbul’da, Pera Palas Oteli’nde suikast girişiminde bulunuldu. Olayda dört kişi öldü, Rendell kurtuldu.
  • 1947- Türkiye, Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu’na (IMF) katıldı.
  • 1958- Türkiye, ”Mısır, Suriye ve Yemen” devletlerinin oluşturduğu Birleşik Arap Cumhuriyeti’ni tanıdı.
  • 1976- Eski ABD Başkanı Richard Nixon, Şili’deki seçimlerde Allende’nin seçilmesini önlemek için CIA’ya emir verdiğini itiraf etti.
  • 1985- Konstantin Çernenko’nun ölümünün (10 Mart) ardından Gorbaçov, Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreterliğine getirildi.
  • 1988- Montajı Türkiye’de yapılan ilk F-16, Hava Kuvvetlerine teslim edildi.
  • 1990- Litvanya, tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etti.
  • 2011- Japonya’da 8.9 büyüklüğündeki depremin ardından yaşanan tusunaminin yıkıma yol açtı. Felakette çok sayıda kişi öldü, hasar gören Fukuşima nükleer santralinden sızan radyasyon geniş bölgeye yayıldı.

 

12 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1921- Burdur Milletvekili Mehmet Akif Ersoy’un yazdığı ”İstiklal Marşı” TBMM’de ”Ulusal Marş” olarak kabul edildi.
  • 1971- Silahlı Kuvvetler, ”12 Mart Muhtırası”nı verdi. Başbakan Demirel, bu gelişme üzerine istifa etti.
  • 1985- Türkiye’nin Ottawa Büyükelçiliği’ne ASALA militanları saldırı düzenledi. Kanadalı polisi öldürüldü, 11 kişiyi rehin alındı. Büyükelçi Coşkun Kırca, pencereden atlayarak kurtuldu.
  • 1995- Bir taksiyi gasbeden saldırganlar, Gazi Mahallesi’nde üç kahvehaneyi gece otomatik silahlarla taradı. Bir kişi öldü, 20 kişi yaralandı.
  • 1999- Çek Cumhuriyeti, Polonya ve Macaristan NATO’ya katıldı.

 

13 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1919- Kazım Karabekir, 15. Kolordu Komutanlığına atandı.
  • 1992- Erzincan’daki 6,8 şiddetindeki depremde 653 kişi öldü.
  • 1994- İstanbul Boğazı’nda iki Rum gemisinin çarpışmasında yangın çıktı. 15 denizcinin öldüğü, 17 denizcinin kaybolduğu kaza sonucu denize yayılan petrol, çevre kirliliğine yol açtı.
  • 2003- Anayasa Mahkemesi HADEP’i kapatılmasına karar verdi.

 

14 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1827- TIP BAYRAMI: II. Mahmut döneminde, Hekimbaşı Mustafa Behçet’in önerisiyle ilk cerrahhanenin, Şehzadebaşı’ndaki Tulumbacıbaşı Konağı’nda ”Tıphane-i Amire ve Cerrahhane-i Amire” adıyla kurulması, daha sonra ”Tıp Bayramı” olarak kutlanmaya başlandı.
  • 1919- Yunanlıların, İzmir’e çıkarma planı, İngiltere Başbakanı Lloyd George, Fransa Başbakanı Clemenceau, İtalya Başbakanı Orlando ve ABD Başkanı Wilson tarafından kabul edildi.
  • 1953- Sovyetler Birliği Komünist Partisi 1. Sekreteri Stalin’in ölümü üzerine yerine getirilen Malenkov, görevi 8 gün sonra Kruşçev’e devretti.
  • 1983- Devlet Güvenlik Mahkemelerinin kurulmasını öngören düzenleme Danışma Meclisinde kabul edildi.
  • 2003- Türkiye’nin 59. Hükümeti AK Parti Genel Başkanı ve Siirt Milletvekili Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında kuruldu.
  • 2008- Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Abdurrahman Yalçınkaya, ”laikliğe aykırı fiillerin odağı haline geldiği” iddiasıyla AK Parti’nin kapatılması istemiyle Anayasa Mahkemesi’nde dava açtı.

 

15 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1921- Son dönem Osmanlı sadrazamlarından, İttihat ve Terakki liderlerinden Talat Paşa suikasta kurban gitti. Berlin’de, sokakta bir Ermeni’nin sırtından kurşunladığı Talat Paşa, 1 Eylül 1874’te Edirne’de doğmuştu.
  • 1933- Almanya’da Hitler, Üçüncü Reich’ı ilan etti.
  • 1938- Sovyetler Birliği’nde olağanüstü mahkemede idama mahkum edilen, aralarında Ekim Devrimi’nin önderlerinden Nikolay Buharin’in de bulunduğu 18 kişinin cezası infaz edildi.
  • 1983- Maliye Bakanlığı, Hisarbank ve İstanbul Bankasına el koydu.
  • 2001- İktisat Bankası’na el konuldu.
  • 2001- İstanbul-Moskova seferini yapan Tupolev-154 tipi uçak, Atatürk Havalimanı’ndan kalkışından kısa süre sonra Çeçen korsanlarca kaçırıldı. Medine’ye indirilen uçağa Suudi antiterör timlerince düzenlenen operasyonda, Türk yolcu, Rus Hostes ve bir korsan öldü.
  • 2002- GAP’ın sulama tünellerinden T2 de faaliyete geçti.

 

16 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1920- İtilaf Devletleri, İstanbul’u işgal etti.
  • 1921- Sovyetler Birliği, Ankara Hükümetini resmen tanıdı; Moskova Antlaşması imzalandı.
  • 1964- TBMM’deki kapalı oturumda, hükümete gerektiğinde Kıbrıs’a müdahale yetkisi verildi.
  • 1971- Deniz Gezmiş ve Yusuf Aslan, Sivas-Gemerek’te jandarmayla girdikleri çatışma sonunda yakalandı.
  • 1978- İstanbul Üniversitesinden çıkan öğrenci grubuna bomba atıldı 7 öğrenci öldü. Silahlı kişilerce gruba ateş açıldı; çok sayıda kişi yaralandı.
  • 1978- İtalya’da eski başbakanlardan Aldo Moro, Kızıl Tugay mensuplarınca kaçırıldı.
  • 1994- TBMM’de dokunulmazlıkları kaldırıldıktan sonra gözaltına alınan 5’i DEP’li 6 milletvekili, vatana ihanetten DGM’ye sevk edildi, ertesi gün de tutuklandı.
  • 1999- Kosova’daki Sırp güçlerine karşı, yetmiş gün sürecek hava harekatı başlatıldı.
  • 2004- TTK’nin Karadon maden ocağındaki grizu patlamasında sekiz Çinli işçiden beşi öldü.

 

17 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1816- 38 tonluk ”Elise” adlı buharlı tekne, kaptan Pierre Andriel yönetiminde, Manş Denizi’ni aşan ilk buharlı tekne oldu.
  • 1948- Belçika, Fransa, Hollanda, İngiltere ve Lüksemburg dışişleri bakanları arasında, 50 yıl süreli Brüksel Anlaşması imzalandı.
  • 1972- Uzun süredir araları açık olan CHP Genel Başkanı İsmet İnönü ile Genel Sekreter Bülent Ecevit barıştı.
  • 1976- Amerikan Northrop uçak şirketi, uçak alım satımlarıyla ilgili Türkiye’de rüşvet dağıttığı iddialarını doğruladı.
  • 2005- Türkiye Gazeteciler Cemiyet’inin 1 Nisan’da yürürlüğe girecek yeni TCK nedeniyle düzenlediği ”Gazetecileri Adliye Yollarına Alıştırma Yürüyüşü” Babıali Caddesi ile İstanbul Adliye Sarayı arasında yapıldı. Sonraki günlerde de birçok meslek örgütü yeni Türk Ceza Kanunu’nu protesto yürüyüşü düzenledi.
  • 2014- Ukrayna’dan bağımsızlığını ilan eden Kırım, imzalanan bir anlaşmayla Rusya Federasyonu’na katıldı.
İlginizi Çekebilir  Veba Hastalığı Nedir? Belirtileri Ve Tadavi Yöntemleri Nelerdir?

 

18 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1915- İtilaf Devletlerine karşı Çanakkale Zaferi kazanıldı.
  • 1920- Meclisi Mebusan, İstanbul’un işgali üzerine çalışmalarına ara verme kararı aldı.
  • 1926- Papa I. Eftim (Pavli Erenerol), Bağımsız Türk Ortodoks Patrikhanesini kurdu.
  • 1940- Hitler ve Mussolini, İtalya’da buluştu. İtalya, Almanya’nın yanında savaşa girme kararı aldı. Bundan dört yıl sonra aynı gün, Almanlar Macaristan’ı işgale başladı.
  • 1949- Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) kuruldu.
  • 1956- Fransa, Cezayir’e asker çıkarmaya başladı.
  • 1965- İnsanoğlu ilk kez uzayda yürüdü. Sovyet kozmonot Aleksey Leonov, Dünya’dan 2.177 kilometre yükseklikte, ”Voskhod II” (Gün doğumu) adındaki uzay aracından çıkarak 20 dakika boşlukta kaldı. Leonov, bu sürenin 12 dakikasını ”adım atarak” geçirdi.
  • 1979- CENTO’nun dağıtılması için çalışma başlatıldığını açıklandı. CENTO Daimi Komitesi, Eylül 1979’da örgütün feshedildiğini duyurdu.
  • 1992- Güney Afrika’da siyahlara eşit vatandaşlık hakkı tanıyan anayasal reform halk oylamasıyla kabul edildi.

 

19 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1866- Osmanlı Hükümeti, Süveyş Kanalı’nın açılması konusunda izin verdi.
  • 1877- Osmanlı devletinin ilk Mebusan Meclisi toplandı.
  • 1883- Amerikalı ayakkabı ustası Jan E. Matzeliger, bir seferde tüm ayakkabıyı imal eden ilk makineyi icat ederek, ayakkabı sanayisinde devrim yaptı.
  • 1945- Sovyetler Birliği, bir nota ile 1925 tarihli Türk-Sovyet
  • Dostluk ve Saldırmazlık Paktı’nı yenilemeyeceğini bildirdi.
  • 1971- CHP Kocaeli Milletvekili Prof. Dr. Nihat Erim, partisinden istifa etti ve başbakanlığa atandı.
  • 1975- Tarihe 1. Milliyetçi Cephe Hükümeti olarak geçen, dört sağ partiden (AP, MSP, MHP, CGP) oluşan koalisyon işbaşına geldi.
  • 1981- Ankara’da bir inzibat erini öldürdüğü iddiasıyla yargılanan Erdal Eren, ölüm cezasına çarptırıldı. Eren’in infazı, 18 yaşından küçük olduğuna ilişkin kemik raporu nedeniyle de tartışmalara yol açtı.
  • 1999- Ankara DGM Başsavcılığı, Fethullah Gülen hakkında, anayasal düzeni değiştirmeye çalıştığı iddiasıyla soruşturma açtı.
  • 2003- ABD askerleri Irak-Kuveyt sınırındaki askerden arındırılmış bölgeye girdi.

 

20 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1653- Osmanlı tarihinde ilk bütçeyi yapmakla tanınan Sadrazam Tarhoncu Ahmet Paşa, bundan rahatsız olanların padişaha şikayeti sonucu öldürüldü.
  • 1933- Nazilerin ilk toplama kampı, Münih yakınlarında açıldı.
  • 1956- Fransa, Tunus’un bağımsızlığını tanıdı. Tunus’un ilk Devlet Başkanı Habib Burgiba oldu.
  • 1998- Terör örgütünün elebaşılarından Şemdin Sakık ve kardeşi, Irak’ın kuzeyinde Barzani kuvvetlerine teslim oldu.
  • 2003- ABD’nin Irak operasyonu Bağdat’ın bombalanmasıyla başladı.
  • 2007- Irak’ta, Saddam döneminin devlet başkanı yardımcısı Taha Yasin Ramazan, 2003’te başlayan yıl dönümünde idam edildi.

 

21 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1937- Tunceli’de ”Dersim İsyanı” başladı. Olaylar
  • 22 Ekime kadar süren harekatlarla denetim altına alındı.
  • 1956- İlk kadın milletvekillerinden Satı Çırpan (Satı Kadın) Ankara-Kazan’da öldü.
  • 1971- CHP’nin Nihat Erim hükümetini destekleme kararı alması üzerine, Genel Sekreter Bülent Ecevit istifa etti.
  • 1991- Ankara’nın eski belediye başkanlarından Vedat Dalokay ile eşi trafik kazasında öldü.
  • 1995- Nevruz Bayramı ilk kez ”resmen” kutlandı.
  • 2013- PKK lideri Abdullah Öcalan, İmralı görüşmelerinin ardından açıklanan mektubunda silahsız çözüm çağrısı yaptı.

 

22 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1945- Mısır, Suriye, Lübnan, Ürdün, Suudi Arabistan, Irak ve Yemen’in katıldığı Kahire toplantısında Arap Birliği kuruldu.
  • 1963- Yassıada duruşmalarında anayasayı ihlal suçundan idama mahkum edilen, ancak cezası yaş haddinden müebbete çevrilen eski Cumhurbaşkanı Celal Bayar, adli tıbbın verdiği rahatsızlığına ilişkin rapor üzerine, 22 Martta Kayseri Ceza evinden tahliye edildi ve bir gün sonra Ankara’da büyük bir kalabalık tarafından karşılandı. Bayar’ın serbest bırakılması tepkilere yol açınca, cezasının ertelenmesine ilişkin karar, 28 Martta kaldırıldı. Gözaltına alınması üzerine Bayar, 30 Martta başladığı açlık grevini 3 Nisanda bıraktı.
  • 1968- Paris’te, Nanterre Üniversitesinde, ABD’nin Vietnam’da yürüttüğü savaşa karşı çıkan ve eğitimde reform yapılmasını isteyen öğrenciler, Daniel Cohn-Bendit’in liderliğinde üniversitenin birinci amfisini işgal ederek ”68 Olayları”nı başlattı.
  • 2001- Atatürk’ün manevi kızı, ilk kadın pilot Sabiha Gökçen, 88 yaşında öldü. Gökçen, 21 Mart 1913’te Bursa’da doğdu.
  • 2007- İşadamı Kadir Has vefat etti.
  • 2013- İsrail, Gazze’ye yardım gönüllerinin bulunduğu Mavi
  • Marmara’ya düzenlenen ve 9 Türk vatandaşının öldüğü operasyon dolayısıyla Türkiye’den özür diledi, tazminat ödemeyi kabul etti. 31 Mayıs 2010’da yaşanan olayın ardından iki ülke arasındaki ilişkiler en alt düzeye inmişti.

 

23 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1921- Yunan birlikleri, Uşak ve Bursa üzerinden Afyon ve Eskişehir’e doğru iki koldan taarruz başlattı.
  • 1931- Türk çocuklarının ilk öğrenimlerini Türk okullarında yapmalarını zorunlu kılan kanun kabul edildi.
  • 1933- Alman Milli Meclisi Reichstag, Adolf Hitler’e kararnamelerle ülkeyi yönetme yetkisi verdi.
  • 1992- Şırnak’ın Cizre ilçesinde çıkan olaylarda, güvenlik güçleri ile göstericiler arasındaki çatışmaları izleyen gazeteci İzzet Kezer, başından vurularak öldü.

 

24 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1926- Türkiye’de petrol arama ve işletilmesinin devletçe yönetilmesini öngören kanun TBMM’de kabul edildi.
  • 1976- Arjantin Devlet Başkanı İsabel Peron, darbeyle devrildi.
  • 1978- Ankara Cumhuriyet Savcı Yardımcısı Doğan Öz evinin önünde öldürüldü.
  • 1988- Türk siyasetinin tanınmış isimlerinen Turhan Feyzioğlu yaşamını yitirdi.
  • 2000- Genelkurmay Başkanlığı, Talat Aydemir’in idamıyla sonuçlanan 1963’teki darbe girişimine katılan 1459 Harp Okulu öğrencisinin haklarını otuz yedi yıl sonra iade etti.

 

25 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1807- İngiltere parlamentosu köle ticaretini yasakladı.
  • 1912- Türk Ocakları kuruldu.
  • 1957- Roma’da bir araya gelen Fransa, Almanya, İtalya,
  • Belçika, Hollanda ve Lüksemburg, Avrupa Ekonomik Topluluğu (EEC – Avrupa Ortak Pazarı) ve Avrupa Atom Enerjisi Komisyonunun (EURATOM) kurulmasına ilişkin ”Roma Antlaşması”nı imzaladı.
  • 1975- Suudi Arabistan Kralı Faysal, akli dengesi bozuk yeğeni prens Faysal tarafından Riyad’da öldürüldü.
  • 1999- Sırbistan, NATO’ya savaş ilan edip BM’ye bildirince, NATO üyesi Türkiye de bu ülkeyle resmen savaşa girmiş oldu. Türkiye, uzun yıllar sonra ilk kez bir savaşta resmi taraf durumuna geldi.
  • 2009- BBP Genel Başkanı Muhsin Yazıcıoğlu ve yanındaki beş kişi bulundukları helikopterin Kahramanmaraş yakınında düşmesi sonucunda yaşamını yitirdi.
  • 2010- Akdamar kilisesinde yılda bir gün ayin yapılmasına karar verildi. İlk ayin 19 Eylül’de gerçekleştirildi.

 

26 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1931- Ölçüler Kanunu’nun kabul edilmesiyle ”okka, endaze” gibi eski ölçülerin yerine ”kilo, gram, metre, litre” gibi yeni ölçülerin kullanılması öngörüldü.
  • 1942- Naziler, Yahudileri Polonya’daki Auschwitz kampına götürmeye başladı.
  • 1966- Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, tedavi için (2 Şubat’ta) götürüldüğü ABD’de komadan çıkamayan Ankara’ya getirildi.
  • 1971- Güney Pakistan, Bangladeş adını alarak bağımsızlığını ilan etti. Doğu Pakistan’da iç savaş çıktı.
  • 1971- Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay, 12 Mart Muhtırası üzerine istifa eden Süleyman Demirel’in yerine başbakanlığa atanan Nihat Erim’in kabinesini onayladı.
  • Profesör Türkan Akyol (Sağlık Bakanı), ilk kez bir kadın bakan olarak parlamento dışından hükümet üyesi oldu.
  • 1971- İstanbul’da iki kıta birleşti. Boğaz köprüsünün 57. ünitesinin de yerine konulmasıyla kentin Asya ve Avrupa yakaları birbirine bağlandı.
  • 1979- Mısır ile İsrail arasında savaş durumunu sona erdiren anlaşma, Washington’da, iki ülkenin cumhurbaşkanı Enver Sedat ve İsrail Başbakanı Menahem Begin tarafından imzalandı. ABD Başkanı Jimmy Carter da tanık olarak anlaşmaya imza attı.

 

27 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1923- Trabzon Milletvekili Ali Şükrü Bey, Ankara’da Topal Osman’ın adamları tarafından öldürüldü.
  • 1976- Türkiye-ABD Savunma İşbirliği Anlaşması, iki ülkenin Dışişleri Bakanları İhsan Sabri Çağlayangil ve Henry Kissinger arasında Washington’da imzalandı. Anlaşmaya göre, Türkiye üslere izin çıkaracak, ABD de Türkiye’ye yardımda bulunacaktı.
  • 1987- ”Hora” (Sismik-1) gemisinin, petrol aramak için Ege’nin uluslararası karasularına açılmasının Yunanistan’ın petrol aramaları için açıkladığı tarihe rastlaması, iki ülkenin silahlı kuvvetlerini alarma geçirdi. Kriz, 28 Martta NATO ve ABD’nin devreye girmesiyle donduruldu.
  • 1996- ABD Başkanı Bill Clinton Türkiye’ye geldi.
  • 2000- Vladimir Putin, Rusya Devlet Başkanlığı’na seçildi. Ülkede Putin dönemi başladı.

 

28 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1910- İstanbul’daki ilk trafik kazasında bir kişi yaralandı.
  • 1920- Kilis’ten 26 Mart sabahı hareket eden Fransız kuvvetleri,
  • Kilis-Antep yolunu kapatan Teğmen Şahin komutasındaki milli kuvvetlerle çarpıştı. Şahin Bey şehit düştü. Fransız kuvvetleri Antep’e girdi.
  • 1939- İspanya İç Savaşı, Franco’nun Madrid’i almasıyla bitti.
  • 1965- ABD’de, Martin Luther King’in önderliğindeki 25 bin kişi sivil haklar için yürüdü.
  • 1966- Doktorların, rahatsızlığı nedeniyle görevine devam edemeyeceği kararı verdiği Cemal Gürsel’in yerine Cevdet Sunay Cumhurbaşkanı seçildi.
  • 1982- Türk Parasının Kıymetini Koruma Kararı yürürlüğe girdi.

 

29 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1903- Marconi’nin telsiz sistemi aracılığıyla Londra ve New York arasında düzenli haber akışı başladı.
  • 1919- Batı Afrika’da ve Brezilya’da güneş tutulmasını izleyen Londra Kraliyet Bilim Derneğinden bilim adamları, Albert Einstein’ın ”genel rölativite teorisi”ni doğruladı.
  • 1979- Uganda’da darbeyle görevden uzaklaştırılan İdi Amin ülkeden kaçtı.
  • 1989- DYP Siirt Milletvekili Abdülrezzak Ceylan, TBMM’de bir tartışma sırasında vurularak öldürüldü. ANAP Siirt Milletvekili İdris Arıkan olayın zanlısı olarak tutuklandı.
  • 2004- Romanya, Bulgaristan, Slovenya, Slovakya, Litvanya, Estonya ve Letonya NATO’nun yeni üyeleri oldu.
  • 2007- Van’da, Kültür ve Turizm Bakanlığınca restore edilen Akdamar Adası’ndaki tarihi Ermeni kilisesi, ”Akdamar Anıt Müzesi” olarak açıldı.
  • 2009- Yapılan yerel seçimlerde 16 büyükşehir belediye başkanlığından 10’unu AK Parti, 3’ünü CHP kazandı. MHP, DSP ve DTP de 1’er büyükşehir belediye başkanı çıkardı. İl Genel Meclisi üyelikleri seçiminde geçerli oyların yüzde 38,39’unu AK Parti, yüzde 23,08’ini CHP, yüzde 15,97’sini MHP, yüzde 5,7’sini DTP, yüzde 5,2’sini SP, yüzde 3,84’ünü DP, yüzde 2,36’sını BBP aldı.

 

30 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1924- Ankara Müftüsü Mehmet Rifat (Börekçi) Efendi, Diyanet İşleri Başkanlığına atandı.
  • 1951- ABD’de, Ethel ve Julius Rosenberg çifti, Sovyetler Birliği hesabına çalıştıkları ve ABD’nin nükleer sırlarını bu ülkeye sattıkları iddiasıyla idama mahkum edildi. İdam cezaları 1953 Haziranında infaz edildi.
  • 1972- Ordu’nun Ünye ilçesindeki NATO Hava Üssü’nde görevli üç İngiliz teknisyeni 27 Martta kaçıran Mahir Çayan ile dokuz arkadaşı, Tokat’ın Niksar ilçesine bağlı Kızıldere köyünde saklandıkları evde ölü ele geçirildi. Üç İngiliz de aynı evde ölü bulundu. Ertuğrul Kürkçü sağ ele geçirildi.
  • 2014- ”Yolsuzluk ve rüşvet operasyonu”, ”dinleme” tartışmaları altında yapılan yere seçimlerden AKP yine birinci parti çıktı.

 

31 Mart Tarihinde Neler Yaşandı

  • 1901- Avusturya Macaristan Başkonsolosu Emile Jelinek’in Daimler’e ısmarladığı dört silindirli araç sahibine teslim edildi; Jelinek yeni aracına kızı ”Mercedes”in adını verdi.
  • 1925- Şeyh Sait Ayaklanması’nın olduğu bölgede, Divanı Harbin verdiği idam cezalarının, onay gerektirmeden yerine getirilmesi hakkındaki kanun kabul edildi.
  • 1930- Afet (İnan) Hanım, partiye üye yazılan ilk kadın oldu.
  • 1965- Amerika, Vietnam’a 3500 deniz piyadesi göndererek sıcak savaşın içine girdi.
  • 1975- I. Milliyetçi Cephe Hükümeti (39. Hükümet), Süleyman Demirel başkanlığında kuruldu.

 

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu