Şizoid Kişilik Bozukluğu Nedir?

Şizoid kişilik bozukluğu, kişinin kendini kopuk ve yalıtılmış hissetmesine neden olabilen bir zihinsel bozukluktur ve aynı zamanda sosyal ilişkilerde azalmış veya dışlayıcı duygusal ifadeyi de içerebilir. Şizoidlerin, yalnız faaliyetleri tercih eden içe dönük, soğuk, yavaş hareket eden bireyler olduğu söylenir. Davranışları anti-sosyal olarak tanımlanabilir.

Ayırt Edici Özellikler: “SCHIZ” kısaltması, durumun ana özelliklerini tanımlamak için kullanılır, bunlar:

1) Duygusal ve sosyal ihtiyaçlardan kopma;

2) Başkalarının ihtiyaçlarından kopma ve duygunun minimum spontane ifadesi ile sınırlı duygusallık;

3) Eleştiriye karşı yoğun aşırı duyarlılık;

4) Sık entelektüelleştirme, duygusal çatışmaların entelektüelleştirilmesi, kaygı ve depresyonun entelektüelleştirilmesi;

5) Arkadaş edinme veya başkalarıyla yakın olma zorluğu;

6) Kimseye karşı sevgi veya takdir duyamama.

Bazı durumlarda, şizoid olan bir kişi de hafif nevrozdan mustarip olabilir. Duygularını ifade etmekte zorlanabilirler. Yakın oldukları birini sevebilseler de bunu karşısındakinin anlayacağı şekilde ifade edemeyebilirler. Genellikle büyük sosyal gruplara veya insan topluluklarına sahip olmak istemezler ve genellikle yalnız zaman geçirmeyi tercih ederler. Şizoidler de başkalarıyla vakit geçirmeyi severler ama sadece kendi şartlarına göre.

Şizoid kişilik bozukluğu, kişilik bozukluğunun nadir görülen bir şeklidir ve çok daha yaygın olan şizotipal kişilik bozukluğuna çok benzemesine rağmen, bipolar veya şizofreni gibi diğer bozukluklardan daha az teşhis edilir. Nadir bir hastalık olarak kabul edilir ve nüfusun sadece %1’ini oluşturur. Şizoidler erkeklerde kadınlardan daha yaygındır ve erkeklerin yaklaşık %4’ünde şizoid teşhisi konur.

Şizoid kişilik bozukluğu
Şizoid kişilik bozukluğu

Şizoid kişilik bozukluğuna sahip olmak birinin hayatını etkileyebilir ancak her zaman diğer bozukluklarla aynı şekilde tedavi edilmesi gerekmez. Bu durumdan mustarip olanlar için çeşitli tedaviler mevcuttur ve şizoidlere aile üyelerinden, arkadaşlardan ve muhtemelen bir terapist veya psikiyatristten gelen bakımla yardım edilebileceği söylenir.

Şizoid kişilik bozukluğu, bir kişilik bozukluğu türüdür. Bazı paranoid ve şizotipal kişilik bozuklukları türleri de dahil olmak üzere diğer bazı kişilik bozuklukları da nadirdir. Şizoid, en yaygın görülen türlerden biridir, ancak bir sonraki en yaygın olan şizoaffektif bozukluktan daha fazlasına sahiptir. Şizoid kişilik bozukluğuna sahip olmak, birisine güvenebildiği, destekleyici kişilerle yakın ilişki kurabildiği ve durumunu kabullenebildiği sürece, kişinin hayatına genellikle müdahale etmez. Şizoid kişilik bozukluğu olan bir kişi bu dengeyi yakalayabilirse, bu durumdan fazla acı çekmez.

Şizoid Kişilik Bozukluğunun Sebebi Nedir?

Biyoloji veya genetikten kaynaklandığına inanılsa da şizoid kişilik bozukluğunun kesin nedeni hala belirsizdir. Bozukluğun nadir bir formu olarak kabul edilir ve genellikle çocukluk döneminde ortaya çıkar. Kesin neden bilinmemekle birlikte, bazı araştırmacılar aşağıdakiler dahil çeşitli nedenler olduğuna inanmaktadır:

1) Genetik: Şizoid kişilik bozukluğu ailelerde olabilir; Genetik, bir kişinin daha bağımsız ve izole olmasına neden olabilir, ancak diğer bozukluklar için risklerini de artırabilir.

2)Çevre: Çevre

, şizoid kişilik bozukluğuna neden olmada da rol oynayabilir. Bu duruma sahip bazı insanlar, ortaya çıkmasını tetikleyebilecek toksik veya stresli ortamlarla çevrili olabilir.

3) Çocukluk travması: Bir kişinin şizoid kişilik bozukluğunun çocukluktaki bazı deneyimlerinden kaynaklanması mümkündür. Cinsel istismar gibi travmatik bir olay, ciddi bir tepkiye yol açabilir ve uzun süre sonra kişinin hayatında sorunlara neden olabilir.

Şizoid kişilik bozukluğu diğer bozukluklara benzerken bazı özelliklerin varlığı ile diğer bozukluklardan ayrılmaktadır. Şizoid kişilik bozukluğunu teşhis etmek, başka hiçbir bozukluğun bulunmadığından emin olmayı içerir. Şizoid kişilik bozukluğu ile örtüşen bazı durumlar veya bozukluklar şunlardır:

1) Kaçınan kişilik bozukluğu: Kaçınmacı ve şizoid, sosyal kaygıyı içerir. Kaçınan insanlar diğer insanların yanında kendilerini rahatsız hissederler, ancak yalnız kalmaktan kaçınırlar, oysa şizoidler yalnız olmayı umursamazlar, sadece başkalarıyla birlikte olmayı tercih ederler.

2) Şizotipal kişilik bozukluğu: Şizotipal ve şizoid, hem sosyal izolasyon hem de eksantrik davranışı içerir. Şizotipallerin diğer insanların yanında daha içe dönük ve rahatsız oldukları söylenirken, bir şizoidin daha fazla arkadaşı olabilir, ancak yalnız zaman geçirmeyi ve duygularını geri tutmayı tercih eder. Şizotipaller ayrıca gerçeklik olarak algıladıklarıyla özdeşleşmede zorluk çekme eğilimindedir.

3) Borderline kişilik bozukluğu: Bazı şizoidler, kişinin davranışını kontrol edememe, yoğun öfke veya terk etme hissi, kararsız benlik duygusu ve intihar eğilimlerini içeren borderline kişilik bozukluğundan da mustariptir.

İlginizi Çekebilir  Bel Fıtığı Nedir, Nasıl Ortaya Çıkar

Şizofreni, şizoid kişilik bozukluğuna benzer semptomları olan başka bir durumdur. Şizoid çok özel bir akıl hastalığı biçimi olduğundan, yalnızca bir psikiyatrist veya psikolog aralarındaki farkı gerçekten söyleyebilir.

Şizoid Kişilik Bozukluğunun Belirtileri Nelerdir?

Şizoid kişilik bozukluğu, kişilik bozukluğunun nadir görülen bir şeklidir. Bu durumdan muzdarip insanlar genellikle aşırı bir kopukluk, duygusal düzlük ve şiddetli sosyal izolasyon hissine sahiptir. Bu belirtiler, kişinin sosyal ve kişisel yaşamına müdahale edecek ve onları sıkıntıya sokacak kadar şiddetli olabilir. Bir kişiye şizoid kişilik bozukluğu teşhisi konulursa, toplumdaki işlevsellik düzeyine bağlı olarak değişen derecelerde zorluk yaşayabilirler.

Şizoid kişilik bozukluğu olan bazı kişilerde başka herhangi bir ruhsal bozukluk yoktur. Bu insanlar, yaşayanlardan daha aşırı semptomlar yaşarlar, ancak yine de başkalarıyla etkileşime girebilecekleri normal günleri vardır. Bu, durumun aşırı bir durumu olarak kabul edilse de, yanlış bir şey olduğunu bilen ancak durumlarını nasıl kontrol edeceğini bilmeyen bazı insanlar için ortaya çıkar. Bu kişilerin hemen tedavi edilmesi gerekmeyebilir, ancak aile ve arkadaşların desteğinden yararlanabilir.

Şizoid kişilik bozukluğundan mustarip kişiler, yaşamlarında sosyal ilişkilerde genellikle zorlanırlar. Bu insanların çoğu, özellikle büyük gruplardan veya kalabalıklardan uzakta, zamanlarının çoğunu yalnız geçirmeyi tercih ediyor. Duygularını sözlü veya açık bir şekilde, rahatsız hissetmeden ifade edebilmeleri nadirdir.

Şizoid kişilik bozukluğu
Şizoid kişilik bozukluğu

Şizoidlerin başkalarıyla iletişim kurarken jestlere veya diğer sözel olmayan ipuçlarına güvenme olasılığı daha yüksektir. Bu, göz temasından kaçınmayı ve durum için gerekli olmadıkça nadiren başkalarına yakın durmayı içerir. Bu duruma sahip kişilerin aynı zamanda çok üzücü olabilen sosyal izolasyon ve kopukluk yaşamaları da olasıdır. Bunun nedeni, sosyal durumlarda genellikle ne yapacaklarını veya ne söyleyeceklerini bilmemeleridir, bu da onların endişe veya üzüntüye neden olabilir.

Şizoid kişilik bozukluğu olan kişiler, yaşamları boyunca aşağıdakiler de dahil olmak üzere çok çeşitli küçük semptomlar veya yan etkiler yaşayabilir:

1) Sinirlilik: Şizoid kişilik bozukluğu olan kişiler, yeni deneyimler yaşarken veya yeni insanlarla tanışırken gergin hissedebilirler. Ayrıca, başkalarının onları olumsuz olarak değerlendirdiği paranoyasına sahip olabilirler. Bu nedenle, mümkün olduğunca bu durumlardan kaçınmaya çalışabilirler.

2) Reddedilme: Şizoid kişilik bozukluğuna sahip kişiler, çevrelerindeki kişilere karşı, başkalarına daha bağlı veya yakın hissetme ihtiyacından kaynaklanabilecek bir reddedilme duygusu hissedebilir. Bu kişiler, bir ilişki veya evlilik içinde olsalar bile kendilerini diğerlerinden ayırabilirler.

3) Utangaçlık: Şizoid kişilik bozukluğu olan insanlar, özellikle yabancıların yanında genellikle utangaçlık yaşarlar. İçinde olmak istemedikleri sosyal durumlara girmeye zorlanırlarsa, kaygıyla boğulmuş hissedebilirler.

4) İzolasyon: Bu durum teşhisi konan çoğu kişi, diğerlerinden izole olmayı ve çevrelerinden geri çekilmiş görünmeyi tercih eder. Bu, kişinin başka bir ruh sağlığı sorunu olmasa bile aşırı kaygı ve depresyona yol açabilir.

Şizoid kişilik bozukluğu
Şizoid kişilik bozukluğu

5) Duyguları kontrol edememe: Şizoid kişilik bozukluğu olan kişiler, hayatta keyifli anlar yaşarken bile duygularını kontrol etmekte çok zorlanabilirler. Bu insanların genellikle duygusal olarak soğuk ve diğerlerinden uzak oldukları söylenir.

6) Kayıtsızlık: Şizoid kişilik bozukluğu ile ilişkili kayıtsızlık, bir kişinin tüm hayatı boyunca sürebilir. Bu semptomu yaşayan pek çok kişi, kendi duygularına ve çevrelerindeki çok iyi tanımadıkları veya hiç tanımadıkları kişilere karşı kayıtsız hissederler.

7) Boşluk hissi: Şizoid kişilik bozukluğu olan birçok insan, hayatındaki herhangi birine veya herhangi bir şeye karşı tam bir duygu eksikliği hissedecektir. Bu, bazı insanlar için çok üzücü olabilir ve bu da kendilerini daha da izole etmelerine neden olabilir.

8) Duygu eksikliği: Bu durumla karşılaşan kişiler bazen duygularını sözlü olarak ifade etmekte zorlanırlar. Dokunulmaktan hoşlanmazlar ve genellikle duygularını bastırırlar, bu da başkalarıyla sosyalleşmelerini zorlaştırabilir.

9) İlişki geliştirmede direnç: Bu bozukluğu olan kişi, kendisini kaybetmekten veya başkası tarafından kontrol edilmekten korktuğu için uzun süreli ilişki kurma fikrine direnebilir.

10) Düz duygulanım: Bu duruma sahip kişiler günlük yaşamlarında genellikle suskun veya kayıtsız görünürler, bu da rahatsız edici bir duygu olabilir.

11) Boşluk hissi: Bu durumla karşılaşan kişilerde kendilerine karşı bir boşluk hissi uyandırabilir ve bu durum kendilerini boşlukta hissetmelerine neden olabilir.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu